تبریزتریپ

موزه تاریخ طبیعی تبریز یا موزه حیات وحش تبریز یکی از موزه‌های شهر تبریز است که در بلوار آزادی چهارراه آبرسانی سازمان محیط زیست قرار گرفته ‌است. این موزه با ۲۰۰ مترمربع مساحت در سال ۱۳۷۲ خورشیدی و در محل سازمان محیط زیست استان آذربایجان شرقی تأسیس شده ‌است. موزه تاریخ طبیعی طبیعی تبریز از بزرگترین و کامل ترین مجموعه موزه تاریخ طبیعی ایران و شمال غرب کشور یکی از جاذبه های گردشگری شهر تبریز است.

موزه تاریخ طبیعی تبریز با ارایه نمونه‌های بی‌نظیر از مظاهر مختلف طبیعت (محیط، گیاه، جانور، فسیل و…) ارتباط فکری مستقیم بین انسان و طبیعت برقرار می‌کند. موزه تاریخ طبیعی تبریز دارای مجموعه‌های متنوع جانوری و گیاهی منحصر به فرد ازجمله ۳۸ گونه پستاندار،۴۹ گونه پرنده،۱۳ گونه خزنده، ۹ گونه‌آبزی، دونوع سنگواره و نمونه‌هایی از سخت پوستان و بندپایان است.‬

همچنین یک غرفه از ماکت‌های دایناسورهای دوران دوم زمین شناسی نیز در این موزه به نمایش گذاشته شده که تماشای آن، حیات این پستاندار عظیم‌الجثه در ۵۰ میلیون سال قبل را در ذهن انسان تداعی می‌کند.

در مجموعه موزه تاریخ طبیعی تبریز، تعدادی از گونه‌های جانوری بومی کشور و برخی از گونه‌های گیاهی جانوری سایر نقاط جهان به‌صورت تاکسیدرمی گردآوری شده که به نوعی بیانگر پیوسته بودن حیات در سراسر جهان هستی است.انواع پرندگان مهاجر آبزی مثل اردک سرسفید، دورنای طناز، قوی فریادکش، فلامینگو، پلیکان سفید، آنقوت و فیلوش مربوط به زیستگاه های آبی و تالابی آذربایجان شرقی و سایر نقاط ایران در سه غرفه و فضای آزاد قرار دارد که تنوع حیات جانوری در فلات ایران را برای بازدیدکننده القا می‌کند.

غرفه‌ای از انواع ماکیان‌سانان استان از جمله گونه نادر قرقاول ارسباران، کبک، کبک چیل و دراج در موزه تاریخ طبیعی تبریز وجود دارد که جای گونه شاخص ارسباران یعنی سیاه خروس قفقازی خالی است و تنها تصویری از آن چشم بازدیدکنندگان را نوازش می‌کند.انواع پرندگان شکاری مثل طرلان، بحری، بالابان و عقاب طلایی و انواع جغدها نیز فضای سه غرفه اختصاصی و قسمت فوقانی برخی از غرفه‌ها را تزیین نموده است.

نمونه‌هایی از پستانداران بزرگ جثه علفخوار کشور مانند قوچ البرز مرکزی، قوچ اوریال، قوچ ارمنی و بز وحشی یا پازن و مارال یا گوزن قرمز به صورت تمام بدن و نیم تنه در غرفه‌های مختلف موزه تاریخ طبیعی تبریز به نمایش گذاشته شده است.نمایش قوچ ارمنی مربوط به مناطق سهند، کیامکی و یکانات و مارال که طرح احیای آن در منطقه ارسباران در حال اجرا می‌باشد و همچنین قوچ اوریال بزرگ‌ترین قوچ وحشی ایران از دیگر جلوه‌های چشم‌نواز این موزه است.

خرس قهوه‌ای، انواع گربه‌های وحشی مثل گربه جنگلی، گربه وحشی و سیاه گوش و گونه‌های دیگر مثل گورکن، گرگ، روباه، گراز، شغال و کفتار نیز از سایر گونه‌های جانوری کشور است که زینت‌بخش غرفه‌های موزه تاریخ طبیعی تبریز هستند.

گونه غیربومی مهاجم مثل نوتریا که به محیط زیست کشور وارد شده و نیز گونه‌های خارجی مهاجر مانند موس بزرگترین گونه گوزن، گوزن کاریبو، شاموا، قوچ مارکوپولو بزرگترین گونه قوچ‌های وحشی، قوچ برفی، قوچ بربری، شیر آفریقایی، گورخر آفریقایی و گنو نیز به شکل تاکسیدرمی نیم تنه و سر و یا پوست در موزه تاریخ طبیعی تبریز علاقه‌مندان حیات وحش را به بازدید دعوت می‌کند.مارها و سایر خزندگان کشور شامل بزمجه بیابانی، آگامای قفقازی، افعی – البرزی، افعی زنجانی، گرزه مار و چند گونه دیگر نیز در موزه تاریخ طبیعی در معرض دید علاقه‌مندان است.

به‌ باور گردانندگان موزه تاریخ طبیعی تبریز، ارتقای دانش افراد در زمینه حیات وحش، ایجاد بینش زیست محیطی در جامعه و اشراف به اهمیت حفاظت از محیط زیست از جمله اهداف و دستاوردهای این مکان جذاب و دیدنی است. به عقیده آنان از دیگر کارکردهای موزه تاریخ طبیعی تبریز، ترسیم سیمای اکولوژیک از طبیعت و تعیین جایگاه ‌آنها در شبکه حیاتی و ترویج فرهنگ حمایت از حیوانات و گیاهان و حفظ عرصه‌های طبیعی در جامعه است.

منبع: مکان‌بین