تبریزتریپ

بعد از حکومت یا به عبارت صحیح‌تر جنایت بنی‌امیه، خاندان بنی‌عباس به نام اهل‌بیت، حکومت بر مسلمین را به دست گرفتند ولی آنها نیز بعد به قدرت رسیدن، شروع به ظلم و جنایت کردند. این روش حکومتداری باعث شد تا قیام‌های متعددی مثل قیام ابومسلم از خراسان، یعقوب لیث از سیستان و بابک خرمدین از منطقه آذربایجان به راه بیفتد. قلعه بابک محل استقرار بابک، این سردار پرافتخار ایرانی و یارانش می باشد.

این دژ کهن علاوه بر قلعه بابک به نام هایی نظیر دژ بابک، بذ و قلعه جمهور نیز خوانده می شود. ارتفاع قلعه بابک از سطح دریا به ۲۷۰۰ متر می رسد و با دره های عمیقی با ۴۰۰ تا ۶۰۰ متر ژرفا احاطه شده است و فقط از یک مسیر قابل دسترسی است. هرچند که از کلیبر تا قلعه حدود ۳ کیلومتر فاصله است ولی مسیر آن پر از گردنه ها و پیچ های خطرناک است. پس از طی این ۳ کیلومتر، به بخش پیاده روی مسیر می رسیم. راه دسترسی به بنای اصلی، معبری دالان مانند است که به سختی دو نفر در کنار هم می توانند از آن عبور کنند. این دالان که ۲۰۰ متر طول دارد، از سنگ های منظم و طبیعی تشکیل شده است. انتهای دید این معبر به دروازه دژ ختم می شود به طوری که از روی دو برج دیده بانی دروازه، روی این مسیر اشراف کامل وجود دارد.

از دروازه تا بنای اصلی حدود ۱۰۰ متر فاصله است که از طریق یک مسیر باریک به هم متصل می شوند. در یک سمت این مسیر دشوار، دره ای با ۴۰۰ متر عمق وجود دارد که پوشیده از جنگل های تنک می باشد. در همین راستا چهار برجک دیده بانی به شکل نیمه استوانه ای وجود دارد که از روی آنها می توان تا کیلومترها، اراضی اطراف را زیر نظر گرفت. برای ورود به ساختمان دو و سه طبقه قلعه، پلکان های نامنظمی وجود دارد و ورودی دژ به وسیله دو ستون کاذب مشخص شده است. پس از ورودی نیز تالار اصلی قرار دارد که توسط ۷ اتاق احاطه شده و هر یک به تالار مرکزی راه دارد.

این قلعه با شکوه با توجه به معماری آن و همچنین اشیاء پیدا شده، قدمت آن به زمان ساسانیان تخمین زده شده است و شباهت های فراوانی به معماری مجموعه سلیمان دارد مثلاً سنگ های زبره تراش، روش های چفت و بست سنگ ها، استفاده از ملات ساروج، پوشش دیوارها با نوعی گچ و خاک و… . این قلعه اعجاب انگیز که یک دژ دفاعی محسوب می شود، مقر بابک خرمدین در مقابل حملات اعراب بوده است. این قلعه کهن به قدری در منطقه خوبی از نظر استراتژیک قرار داشت که تا چندین قرن مدام مورد تعمیر و استفاده قرار می گرفت. در این تعمیر و مرمت ها، تغییراتی در قلعه به وجود آمده و حتی قسمت هایی به آن اضافه شده است. موقعیت استراتژیک قلعه طوری بود که بیست سرباز قادر بودند یک لشکر چند هزار نفری را زمین گیر کنند. همین برتری استراتژیکی بود که سبب شد بابک و خرم دینان به مدت ۲۲ سال اعراب متجاوز را آواره کوهها و جنگل ها کنند. در نهایت نیز بابک به واسطه خیانت یکی از افراد خودش به نام افشین، به دست اعراب افتاد و کشته شد وگرنه احدی قادر نبود به این قلعه مستحکم که نشان دهنده نبوغ نظامی سازنده آن است، نفوذ کند.

منبع: تورکام