مقبرهالشعرای تبریز، محل دفن حدود ۴۰۰ تن از دانشمندان و ادیبان نامآور ایران است.
محمّد پسر فریدون هُمام تبریزی (زاده ۶۳۶ هجری تبریز – درگذشته صفر ۷۱۴) شاعر پارسی سده هشتم هجری در ایران است. او در غزل از خود توانائی بسیار نشان دادهاست.
هُمام شدیداً دوستدار سعدی شیرازی بوده و با او مکاتبه داشته و بنا بر برخی یادداشتها، هنگامی که سعدی به آذربایجان سفر کرده، با همام نیز دیدار داشته. شماری از غزلیات او بر مبنای غزلهائی از سعدی، بر همان وزن و قافیه و ردیف ساخته شدهاند.
همام و زبان آذری
همام تبریزی به زبان بومی آن زمان تبریز و آذربایجان یعنی زبان آذری نیز اشعار و ابیاتی دارد از جمله:
ملمعی از «همام تبریزی» به فارسی و آذری:
بدیدم چشم مستت رفتم از دست کوام آذردلی بو کو نبی مست
دلم خود رفت و میدانم که روزی به مهرت هم بشی خوش گیانم اژ دست
به آب زندگی ای خوش عبارت لوانتلاو جَهمن دیل و گیان بست
دمی بر عاشق خود مهربان شو که زیسر مهرورزی گست بی گست
به عشقت گر همام از جان برآیذ مواژش کان یوان بمروت و وارست
گرم خا واکَنی لشنم بوینی به بویت خُته بام ژاهنام سرمست
معنی بیتهای آذری:
کدام آذردلی است که مست نشود
به مهرت هم برود جان خوشم از دست
لاف لبانت ز من دل و جان ببُرد
که زینسان مهرورزی زشت باشد زشت
مگویش کآن جوان بمرد و وارست
اگر خاک را واکَنی لاشهام را ببینی / به بویت خفته باشم در آرامگاهم سرمست
منبع: ویکیپدیا