اماکن تاریخی و باستانی کهن‌شهر تبریز
بازار بزرگ تبریز دروازه‌های هشت‌گانه تبریز ارک بزرگ تبریز مجموعه باستانی ربع رشیدی (قلعه تبریز) بازار کره‌نی خانا خانه امیرنظام (موزه قاجار) برج یانقین (آتش‌نشانی) موزه بزرگ آذربایجان محله بارون آواک بوستان خاقانی رستوران شهریار (حمام نوبر) مقبره‌الشعراء خانه امیرکبیر خانه پروین اعتصامی خانه کلانتر (شرف‌الدوله) آرامگاه دوکمال گذرگاه تربیت (جاده ابریشم) موزه عصر آهن موزه مشروطه (خانه کوزه‌کنانی) عمارت شهرداری (میدان ساعت) پارک جنگلی و دریاچه شاه‌گؤلی ۸۲ مورد دیگر...
موزه‌ها و نمایشگاه‌های هنری تبریز
خانه امیرنظام (موزه قاجار) موزه بزرگ آذربایجان خانه و موزه استاد شهریار خانه پروین اعتصامی موزه عصر آهن موزه مشروطه (خانه کوزه‌کنانی) عمارت شهرداری (میدان ساعت) موزه مشاغل و بازار تبریز خانه علی مسیو موزه تاریخ طبیعی تبریز نمایشگاه مجسمه‌های بهتونی موزه سفال تبریز موزه قرآن و کتابت تبریز خانه سلماسی (موزه سنجش) خانه لاله‌ای خانه حریری موزه کاریکاتور تبریز خانه صلح‌جو خانه کلکته‌چی (نمایشگاه صنایع دستی) تالار فرش تبریزپارکها و باغ‌های تاریخی تبریز
بوستان خاقانی تفرجگاه کوهستانی عینالی پارک جنگلی و دریاچه شاه‌گؤلی باغ قارتال (باغمیشه) باغ گلستان تبریز پارک مدرن ولیعصر پارک مینیاتور تبریز پارک ائل‌باغی (سورتمه تبریز) پارک ملی کمتال (کنتال) تفرجگاه جنگلی عباس میرزا پارک مشروطه پارک و باغ‌وحش باغلارباغی تبریز پارک طوبی و بوستان مفاخر تبریز (مقبره سالار ملی)مراکز تجاری و تفریحی تبریز و آذربایجان
بازار بزرگ تبریز گذرگاه تربیت (جاده ابریشم) مرکز تجارت جهانی تبریز مرکز خرید اطلس مرکز خرید لاله پارک مجتمع تجاری فرهنگی ستاره باران شانزلیزه | سنگ‌فرش ولیعصر (شهریار) دهکده توریستی سیمرغ (امند) پیست اسکی یام (مرند) پیست اسکی سهند مرکز خرید برج بلور (آبرسان) فودکورت لاله‌پارک (هتل کایا) مرکز خرید میلاد نور (ولیعصر)اماکن مذهبی و مقدس تبریز
مسجد کبود (گوی مچید) مسجد تهماسب (صاحب الامر) گورستان پینه شالوار کلیسای کاتولیک‌ها (عذرای توانا) کلیسا خرابه | سنت استپانوس (جلفا) مسجد جمعه (سبز) امامزادگان دال و ذال کلیسای شوغاگات تبریز مسجد جامع خاروانا مسجد جامع تبریز مسجد حسن‌پاشا (اوزون حسن) مسجد سنگی اسنق (سراب) قیرخ کوهول | چهل غار (مراغه) کلیسای انجیلی تبریز کلیسای پروتستان‌ها (سرکیس مقدس) تبریز کلیسای مریم مقدس تبریز خلیفه‌گری ارامنه آذربایجان (کلیسای ارامنه تبریز) کلیسای سهرقه (سهرل) کلیسا و گورستان مریم‌ننه (ارمنی‌دونن) کلیسای چوپان (جلفا) معبد مهر (مراغه) ۰ مورد دیگر...کافه‌ها و رستوران‌های تاریخی، سرشناس و مشهور تبریز
رستوران شهریار (حمام نوبر) رستوران عمارت (شاه‌گؤلی) کافه شتربان (اسرافیل) کاروانسرا و رستوران تاریخی یام رستوران زنجیره‌ای جلالی کافه باستان تبریز کافه قنادی رکس رستوران مظفریه تبریز یخچال قائم‌مقام فراهانی کافه رستوران قصر چینی کباب‌سرای هیزم کباب‌سرای ریحان کافه عاشیق‌لار (تیرانداز) فودکورت لاله‌پارک (هتل کایا) ائشح‌لر قعفه‌سی (قهوه‌خانه خران)اماکن تاریخی، طبیعی، تجاری و تفریحی نزدیک به تبریز
روستای مدفون حیله‌ور (اسکو) دهکده تاریخی کندوان (اسکو) منطقه آزاد تجاری ارس (جلفا) کلیسا خرابه | سنت استپانوس (جلفا) آبشار آسیاب خرابه (جلفا) رصدخانه خواجه نصیر (مراغه) پارک ملی کمتال (کنتال) دهکده توریستی سیمرغ (امند) گنبد غفاریه (مراغه) قلعه بابک (کلیبر) کویر قوم‌تپه جنگل‌های ارسباران (قره‌داغ) غار دیبی‌یوخ آبشار گل‌آخور جنگل چیچکلی قلعه جوشین (جوشین قالاسی) دره شاهیوردی (بستان آباد) پل ونیار کاروانسرای گویجه‌بئل کاروانسرای شاه عباسی (مرند) پیست اسکی یام (مرند) ۲۴ مورد دیگر...خانه‌های تاریخی قابل بازدید از مجموعه ۸۰۰ خانه‌ی تاریخی کهن‌شهر تبریز
خانه امیرنظام (موزه قاجار) خانه امیرکبیر خانه و موزه استاد شهریار خانه پروین اعتصامی خانه کلانتر (شرف‌الدوله) موزه مشروطه (خانه کوزه‌کنانی) خانه علی مسیو خانه حیدرزاده خانه بهنام (دانشکده هنر) خانه گنجه‌ای زاده خانه شربت‌اوغلی خانه مجتهدی خانه ثقه‌الاسلام موزه سفال تبریز خانه قدکی خانه سلماسی (موزه سنجش) خانه نیکدل (ستاد ۲۰۱۸) خانه اردوبادی خانه نقشینه تبریز خانه ختایی (خانه هنرمندان) خانه نیشابوری تبریز ۱۵ مورد دیگر...اماکن متروک و ممنوعه تبریز
خانه کلانتر (شرف‌الدوله) کلیسای کاتولیک‌ها (عذرای توانا) مسجد حسن‌پاشا (اوزون حسن) کنسولگری متروکه آلمان نازی در تبریز خانه باقرخان (سالار ملی)اماکن و مناظر طبیعی تبریز و آذربایجان
مجموعه باستانی ربع رشیدی (قلعه تبریز) بوستان خاقانی تفرجگاه کوهستانی عینالی پارک جنگلی و دریاچه شاه‌گؤلی باغ قارتال (باغمیشه) باغ گلستان تبریز پارک مدرن ولیعصر دهکده تاریخی کندوان (اسکو) آبشار آسیاب خرابه (جلفا) پارک مینیاتور تبریز پارک ائل‌باغی (سورتمه تبریز) پارک ملی کمتال (کنتال) دهکده توریستی سیمرغ (امند) تفرجگاه جنگلی عباس میرزا قلعه بابک (کلیبر) کویر قوم‌تپه جنگل‌های ارسباران (قره‌داغ) غار دیبی‌یوخ آبشار گل‌آخور جنگل چیچکلی قلعه جوشین (جوشین قالاسی) ۱۸ مورد دیگر...خیابان‌ها و محله‌های مشهور تبریز
محله بارون آواک گذرگاه تربیت (جاده ابریشم) شانزلیزه | سنگ‌فرش ولیعصر (شهریار) چهارراه آبرسان تبریز خیابان شهناز تبریز فلکه بزرگ ولیعصر تبریز خیابان ششگلان تبریز داش ماغازالار (مغازه‌های سنگی)این اماکن دیگر وجود ندارند.
تالار تئاتر ارک تبریز مسجد حسن‌پاشا (اوزون حسن) عمارات عالی قاپو (شمس العماره تبریز) کاخ‌ها و عمارات باغشمال تبریز خانه حسین‌خان عدالت کاخ و عمارت صاحب دیوان تبریز عمارت صادق همایون تبریز هتل اروپا تبریز عمارت و مقبره شام غازان تبریز تئاتر آرامیان تبریز عمارت شهربانی تبریز خانه باقرخان (سالار ملی) مقبره‌العرفا مقبرهالوزرااماکن تفریحی و هیجان‌انگیز تبریز و نزدیک به تبریز
پارک ائل‌باغی (سورتمه تبریز) دهکده توریستی سیمرغ (امند) پیست اسکی یام (مرند) پیست اسکی سهند تله‌کابین تبریز پاراگلایدر تبریز
از دیگر شیرینی‌های محبوب و معروف تبریز و به طور کلی آذربایجان، شیرینی کنجدی است که به دلیل وجود کنجد در آن ارزش غذایی بالا و طرفداران خاص خودش را دارد. این شیرینی از زرده تخم‌مرغ، شکر و کنجد تهیه میشود و در جشن‌ها، مهمانی‌ها و شب نشینی‌ها دارای جایگاه خاصی در مجلس است.
منبع: کارناوال
فرش سنگی تبریز همچون فرش‌های گرانبهای تبریز در وسط میدان پهن شده‌است. طرح این فرش سنگی به دلیل اقتباس از طرح یکی از فرش‌های تاریخی و نفیس تبریز بسیار حائز اهمیت است. این فرش تاریخی که دارای طرح باغی زیبا است، در موزه فرش ایران نگهداری میشود و قدمت آن به قرن ۱۱ هجری شمسی برمی‌گردد. ابعاد این فرش ۴۲ متر در ۲۹ متر است که با ۵۰۰ هزار قطعه ۵ سانتیمتر در ۵ سانتیمتر و در ۱۲ رنگ ساخته شده‌است.
همچنین در وسط میدان فضای سبز و آبنماهایی قرار گرفته‌اند که زیبایی این فرش را چند برابر جلوه می‌دهند.
این میدان علاوه بر ایجاد فضایی مهم در مرکز شهر، نقش مهمی در خصوص معرفی میراث گرانقدر هنر فرش ایران ایفا میکند. این فرش که در مسیر جاده تاریخی ابریشم (مسیر ری-استانبول) قرار گرفته، یکی از جاذبه‌های شاخص شهر تبریز محسوب میشود و نه تنها گردشگران، بلکه شهروندان را نیز در ایام مختلف به سوی خود جذب میکند.
خالی از لطف نیست اگر به این نکته نیز اشاره کنیم که فرش ایرانی به عنوان یکی از کالاهای نفیس و ارزشمند ایرانی از جاده ابریشم به نقاط دوردست جهان صادر می‌شده است؛ این فرش سنگی نیز با قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم، ارتباط معنایی ویژه‌ای را با آن برقرار نموده است.
در این میدان، مسجدی به نام مسجد کریم‌خان واقع شده که مربوط به دوره قاجار است. این اثر در تاریخ ۱۱ مهر ۱۳۸۳ با شماره ثبت ۱۱۱۵۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در گذر از این مسیر تاریخی بازدید از این فرش سنگی زیبا و منحصر‌به‌فرد را از دست ندهید.
خانه شیخ محمد خیابانی، یک بنای تاریخی در مرکز تبریز است که شیخ محمد خیابانی ۱۰، ۱۵ سال آخر عمر خود را در آن زیسته بود. این خانه که در چهارراه منصور واقع شده، در اواخر دوره قاجار احداث شده است.
ارزش میراثی این بنا، فرهنگی سیاسی است.
خانه در یک طبقه ساخته شده و شامل دو حیاط اندرونی و بیرونی است. حیاط بیرونی به فرم باغ ایرانی بوده که بعدها دستکاری شده است. بنا با حیاط بیرونی توسط دو ورودی ارتباط دارد که در امتداد این درها، دو راهرو دسترسی به سالن اصلی (طنبی) و اتاق‌های جانبی (گوشوار) را امکان‌پذیر می‌سازد.
بنا دارای یک سالن بزرگ (طنبی) به ابعاد ۶ در ۷ متر و دو اتاق در طرفین (گوشوار) و ۴ اتاق به عنوان فضاهای خدماتی در پشت گوشوارها است. نورگیر طنبی از هر دو حیاط اندرونی و بیرونی میباشد؛ در حالی که نورگیری گوشوارها فقط از حیاط بیرونی است. زیرزمین خانه در زیر طنبی واقع شده که دسترسی آن از حیاط اندرونی میباشد. در این خانه پلان و نما کاملاً قرینه‌اند. بنا دارای آجرکاری‌های دوره اواخر قاجاریه است که در بالای هر کدام از پنجره‌ها فرم کتیبه‌های آجری متفاوت و به صورت قرینه‌اند. نمای حیاط اندرونی دارای آجرکاری با کتیبه‌های ساده گچی است.
سطح حیاط بیرونی به اندازه دو پله پایین‌تر از سطح کوچه و همچنین از سطح بنا نیز ۳ پله پایین‌تر میباشد و با انواع درختان میوه پوشیده شده است. در قسمت ورودی به حیاط بیرونی انباری وجود دارد که با استفاده از فضای جرز ساباط ساخته شده است. حیاط اندرونی در سه ضلع جنوبی، غربی و شرقی دارای فضاهای خدماتی است و تقریباً هم سطح با بناست.
خانه شیخ محمد خیابانی
منبع: ویکی‌پدیا
سقاخانه اهراب مربوط به سده های متاخر دوران های تاریخی پس از اسلام است و در تبریز، جاده اهراب، سقاخانه اهراب واقع شده و این اثر در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۵۰۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آب در باورهای دینی مردم کشورمان اهمیت بسیاری دارد و با توجه به این موضوع سقاخانه نیز نمادی از باورهای مردم نسبت به جایگاه آب و اهمیت سیراب نمودن رهگذران می باشد، جایگاه خاصی در باور مسلمانان دارد. این سقاخانه در حال حاضر فقط در ایام محرم و روزهای تاسوعا و عاشورا باز می شود و در همین روزها هم مردم بسیاری از محلات دور و نزدیک برای روشن کردن شمع به این مکان می آیند. سقاخانه اهراب حدود ۷ متر طول و ۵ متر عرض دارد و با مساحتی حدود ۴۲ متر مربع تنها بازمانده آیین سقاخانه ای در تبریز است. این بنا که ورودی آن در ضلع شمالی قرار دارد، در جهت شمال به جنوب ساخته شده و از طریق یک هشتی که با مصالح چوبی مسقف است به داخل بنا متصل می شود. سقاخانه اهراب، تنها سقاخانه موجود تبریز است.
منبع: خبرگذاری شبستان
در آذربایجان علاوه بر بناهای تاریخی و مذهبی، غارهایی وجود دارد که همه در کنار هم فرهنگ مردم این سرزمین را شکل داده اند.
حوالی خلجان در جنوب غربی تبریز و دامنه کوه سهند نیز جزو قسمت های پربار آذربایجان از نظر تاریخی و مدنیت است. به دلیل موقعیت استراتژیک در این منطقه آثار تاریخی قابل توجهی وجود دارد.
غار نعیم اثر فاخر معماری صخره ای این منطقه است که مشابه آن در شهر کاشان کشف شده است. این غار در سه طبقه است که در سالن هر طبقه در سمت چپ و راست آن اتاق هایی دو یا سه نفره به اندازه دو در “دو و نیم” متر و به ارتفاع یک و نیم مترساخته شده‌اند، حتی به نظر می رسد شاید بیشتر از سه طبقه نیز باشد.
طبقه اول به طول سه و نیم کیلومتر و دارای ۲۰۰ اتاق در اطراف است که در هر اتاق محل هایی برای استراحت، قراردادن شمع و تأمین روشنایی تعبیه شده است. همچنین رودی به طول ۳۰۰ متر برای تامین آب آشامیدنی افراد ساکن در غار، ما بین اتاق ها در سالن جریان دارد. این طبقه به هواکش بزرگی که اهالی به آن برج می گویند، ختم می شود.
ورودی طبقه دوم از راه سقف طبقه اول، بعد از طی ۱۵ متر از ورودی اصلی غار دیده می شود که موقع ورود به این طبقه فرد با سه راهی مواجه می شود که یکی آن را به ورودی برمی گرداند، یکی به مکانی نامشخص که احتمالا چاه است هدایت میکند و دیگری نیز فرد را به طبقه دوم می رساند که به طول ۲۰۰ متر و دارای ۲۰ اتاق است. به گفته اهالی منطقه از طبقه دوم به سوم مسیر دسترسی وجود دارد که امروزه به دلیل رسوبات مسدود شده است.
این غار در چهار شاخه ساخته شده است. بخشی از غار در زیر خانه های شرقی خلجان قرار گرفته که اهالی برای نگهداری آذوقه و انباری از آن استفاده می کنند و بخشی نیز در زیر روستای ورنق به طول یک کیلومتر واقع شده است. بخش دیگر به قسمتی مرطوب در شرق متصل و بخش چهارم به منطقه‌ای بنام میندوش منتهی می شود.
در این غار محفظه های هوا و نور به طرف بیرون از طریق سقف غار وجود دارد. در هر ۵۰ متر محفظه هایی به ارتفاع دو تا پنج متر و قطر نزدیک ۷۰ سانتیمتر برای تهویه هوا و تامین روشنایی ساخته شده و نیز بیرون هر اتاق و راهروها جای پیه سوزها دیده می شود.
مکان هایی نیز برای نگهداری حیوانات و همچنین اجاق برای پخت و پز به همراه ظروف قدیمی در غار مشاهده می شود.
در خصوص ظروف و سفال های کشف شده از غار باید گفت سفال ساده نخودی، قرمز و خاکستری رنگ با نقوش مختلف، سفال ساده لعاب دار، سفال لعاب دار گلدار تزیینی و سفال سوخته از محل کشف شده است که تخمین زده میشود مربوط به صده های قبل از اسلام تا دوره اسلامی باشند.
طبق مشاهدات چنین برمی آید که غار به صورت معماری صخره ای و دست کند و با هدف استتار و در امان ماندن از خطرات دشمن و ناملایمات طبیعی ساخته شده است.
ورودی ها و دهانه غار:
دهانه غار به عرض چهار متر و ارتفاع یک و نیم متر است ولی مدخل ورودی ۶۰ در ۶۰ سانتی متر میباشد که در موقع ورود باید ۱۰ متر سینه خیز طی کرد. پس از طی این مسافت، میدان بزرگی دیده می شود که وسط آن چاهی با دهانه‌ای به قطر دو متر و به عمق چهار متر قرار گرفته که به طبقات زیرین دیگر متصل است.
غار دارای چندین ورودی است که اهالی روستا بسیاری از آنها را مسدود و برایشان درب ساخته و قفل زده اند. غار از سمت شمالی به خانه های مردم راه دارد که به دلیل حریم خصوصی امکان ورود وجود ندارد و مشخص نیست این غار به کجا منتهی می شود.
برخی از راه های دسترسی دچار رسوب گرفتگی شده و به طور کامل و دقیق کشف و تاریخ نگاری نشده‌اند و بدون بررسی و پژوهش نیز نمی توان در مورد قدمت و نوع کاربری آن نظری اظهار کرد.
متاسفانه نهادها به خصوص میراث فرهنگی آنچنان که می بایست تا کنون برای این محل ارزشی قائل نشده‌اند. چندین سال قبل نمونه های کشف شده به کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی به امید بررسی تحویل داده شده ولی خبری از نتایج بررسی اعلام نشده است. از سوی دیگر نابودی این آثار در واقع به معنای پاک شدن بخش مهمی از تاریخ منطقه است. متاسفانه برخی افراد در پی جست و جوی اشیاء گران قیمت و عتیقه، اقدام به تخریب محل و از بین بردن ظروف و آثار موجود در محل می کنند.
موزهٔ کارتون تبریز نخستین موزهٔ کاتون در سطح قارهٔ آسیا و پنجمین موزه در سطح جهان، همچنین اولین و تنها موزه کارتون و کاریکاتور ایران است. بعد از موزه طنز و کارتون گابرو بلغارستان، می‌توان گفت، این موزه از نظر وسعت دومین موزه بزرگ دنیاست. این موزه در محوطهٔ باغ گلستان و در محل پیشین کتابخانهٔ ملی تبریز قرار گرفته‌است.
موزهٔ کارتون تبریز در اسفند ۱۳۸۵ خورشیدی و در بخش غربی خانهٔ هنر این شهر تأسیس شده‌است. این بنا در سال ۱۳۱۸ خورشیدی و همزمان با کاخ شهرداری تبریز ساخته شده‌است. این مکان وابسته به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی است اما بودجه سالانه ندارد و از محل در آمدهای انجمن کارتونیستهای تبریز و حمایتهای دولتی اداره میشود.
بنای این مجموعه در سال ۱۳۱۸ شمسی و همزمان با کاخ شهرداری تبریز در زیر بنایی به وسعت ۲۸۴ متر ایجاد شده‌است. بعدها بعنوان باشگاه افسران، رستوران، کمیته انقلاب اسلامی، کتابخانه ملی تبریز و نهایتاً موزه کارتون تبریز استفاده شده‌است.
موزه کارتون تبریز دارای دو گالری با نمایش ۶۰ اثر از آثار اصل بزرگترین کارتونیستهای جهان، یک کتابخانه تخصصی و کلاس و امور اداری میباشد. در مخزن این موزه بیست هزار اصل از حدود صد کشور جهان نگهداری میشود.
این موزه محل استقرار انجمن کارتونیستهای تبریز میباشد که جشنواره‌های متعدد بین‌المللی از جمله دوازده دوره جشنواره تبریز، شش دوره جشنواره شهروندی تبریز، یک جشنواره پایداری و چندین دوره جشنواره کشوری را برگزار کرده‌است. چنان‌که در سال ۱۳۹۰ میزبان دومین نشست روسای موزه‌های کارتون کارتون جهان بود و نمایندگانی از ایتالیا، فرانسه، ترکیه، آذربایجان، سوریه، بلژیک و… در این نشست حضور یافته بودند.
در این موزه غیر از دو مجسمه کارتون ساخته آقای مغفوریون، کلکسیونی از پوسترها و کارت پستالها و تمبرها و کارت ویزیتهای کارتونی و کتابهای چاپ شده کارتون در تبریز رامی توانید تماشا کنید. کلکت آلبوم جشنواره‌های خارجی نشریات کارتونی و محصولات دیگر از سایر کارکردهای موزه میباشد.
وب‌سایت این مجموعه جزو به‌روزترین پایگاه‌های خبری کارتون و کاریکاتور در سطح دنیا میباشد.
این موزه همه روزه به جز ایام تعطیل از ساعت ده تا چهارده به آدرس باغ گلستان، روبروی هنرستان وحدت. خانه هنر تبریز/موزه کاریکاتور تبریز پذیرای بازدید علاقه‌مندان است.
