صائب تبریزی | پایه‌گذار سبک هندی در غزل فارسی
چهارشنبه، 29 فروردین 1397
میرزا محمّدعلی صائب تبریزی (زادهٔ ۱۰۰۰ هجری/۱۵۹۲ میلادی تبریز درگذشتهٔ ۷–۱۰۸۶ هجری/۱۶۷۶ میلادی اصفهان) بزرگ‌ترین غزل‌سرای سده یازدهم هجری و نامدارترین شاعر زمان صفویه است.
میرزا محمّدعلی صائب تبریزی در سال ۱۰۰۰ هجری در تبریز زاده شد. پدر او تاجری معتبر بود. خانوادهٔ صائب جزو هزار خانواری بودند که به دستور شاه عباس اول صفوی از تبریز کوچ کرده و در محله عباس‌آباد اصفهان ساکن شدند و این مردم را تبارزه (تبریزی‌های) اصفهان می‌نامیدند.
صائب در اصفهان به آموختن علوم عصر پرداخت. در جوانی به حج رفت و در بازگشت به مشهد سفر کرد.
صائب در سال ۱۰۳۴ ه.ق از اصفهان عازم هندوستان شد و بعد به هرات و کابل رفت. حکمران کابل، خواجه احسن‌الله مشهور به ظفرخان، که خود شاعر و ادیب بود، مقدم صائب را گرامی داشت. ظفرخان پس از مدتی به خاطر جلوس شاه جهان، عازم دکن شد و صائب را نیز به همراه خود برد.
در سال ۱۰۴۲ ه.ق صائب به ایران بازگشت و در اصفهان اقامت گزید. شاه عباس دوم صفوی به او مقام ملک‌الشعرایی داد. صائب هشتاد سال زندگی کرد و در اصفهان دیده از جهان فروبست. درگذشت او در سال ۱۰۸۶ یا ۱۰۸۷ ه.ق بوده‌است. آرامگاه او در اصفهان، در محلهٔ لَنبان، در محلی است که در زمان حیات او معروف به تکیه میرزا صائب بود. مقبرهٔ صائب در باغچه‌ای در اصفهان در خیابانی که به نام او نامگذاری شده‌است قرار دارد.
صائب تبریزی شاعری کثیرالشعر بود، شمار اشعار صائب را از شصت هزار تا صد و بیست هزار بیت گفته‌اند. آثار صائب جز سه چهار هزار بیت قصیده و یک مثنوی کوتاه و ناقص به نام قندهارنامه و دو سه قطعه، همگی غزل است. افزون بر فارسی وی هفده غزل به ترکی آذربایجانی نیز دارد.
صائب سبکی را به کمال رساند که چند سده پس از او سبک هندی نامیده شد. او اسلوب معادله یا «مدعا مثل» را بیش از دیگر شاعران هم‌روزگارش به کار برده‌است. نازکی خیال و لطافت اندیشه و مضمون سازی‌های ظریف و معنی‌های بیگانه و باریک در شعر وی دیده می‌شود. ابیات غزل وی استقلال معنایی دارند و در یک غزل از چندین موضوع سخن گفته‌است.
صائب را شاعر تک‌بیت‌ها نیز گفته‌اند. از بیت‌های مشهور اوست:
پاکان ستم ز جور فلک بیشتر کشند گندم چو پاک گشت خورَد زخم آسیا
همچو کاغذباد گردون هر سبک‌مغزی که یافت در تماشاگاه دوران می‌پراند بیشتر
اظهار عجز نزد ستم پیشه ابلهیست اشک کباب موجب طغیان آتش است
به فکر معنی نازک چو مو شدم باریک چه غم ز موی‌شکافان خرده‌بین دارم
پر در مقام تجربت دوستان مباش صائب غریب و بی‌کس و بی‌یار می‌شوی
صائب تبریزی در غزلیات خود به زادگاهش تبریز اشاره کرده‌است:
ز خاک پاک تبریزست صائب مولد پاکم از آن با عشقباز شمس تبریزی سخن دارم
صائب از خاک پاک تبریزست هست سعدی گر از گل شیراز
نمونه غزل ترکی
مین دل محزونیله بیر تازه قربانیز هله زخم تیر غمزه مستینله بیجانیز هله
اولمادان غم چکمه ریز دور زمانیندان سنین ناله و آه ائتمه ده دل ایندی حیرانیز هله
لطف ائدرسن، گر چه سن اغیاره هر دم دوستیم روز و شب بیز فرقتینله زار و نالانیز هله
عید وصلینه مشرف اولمادان اغیار دون دستینی بوس ائیله دیک بیز اونلا شادانیز هله
دام دوزخ ایچره اغیار اولماسین اصلاً خلاص صائبا بیز جنت دلداره مهمانیز هله
غزلیات ترکی صائب تبریزی در گنجور:
غزل شمارهٔ ۱: نه احتیاج که ساقی ویره شراب سنه
غزل شمارهٔ ۲: عاشقین گوز یاشینه رحم ایله مز اول آفتاب
غزل شمارهٔ ۳: الدن چیخارام زلف پریشانینی گورجک
غزل شمارهٔ ۴: اولمادی خورشیددن داغلارد رنگین قاشلار
غزل شمارهٔ ۵: منی محروم ایدن رخساردن زلف پریشاندور
غزل شمارهٔ ۶: عاشق قانینی وسمه لو قاشون نهان ایچر
غزل شمارهٔ ۷: گل کیمی هر کیم که گلزار ایچره نقد جانی وار
غزل شمارهٔ ۸: چیخارتدی خط و منم زلف مبتلاسی هنوز
غزل شمارهٔ ۹: کونلوم اول مخمور گوزلردن دگول آزارسیز
غزل شمارهٔ ۱۰: توتولموش کونلوم جام ایله شادان ایلمک اولماز
غزل شمارهٔ ۱۱: رحم قیل صائبه ساقی، می ایلن دوت الینی
غزل شمارهٔ ۱۲: خط غباری عارضین آیات قرآن ایلمیش
غزل شمارهٔ ۱۳: عمر گیچدی، سفر اسبابینی آماده قیلین
غزل شمارهٔ ۱۴: دوتما اول گل دامنین محشر گونینده جان ایچون
غزل شمارهٔ ۱۵: مه شبگرد اگر گورسون اونین خورشید رخسارین
غزل شمارهٔ ۱۶: ساقیا می دن رفوقیل چاک بولموش کونلومی
غزل شمارهٔ ۱۷: بیزنه ایمدی ذره تک جولانه گلمیشلر دنوز
غزل شمارهٔ ۱۸: داغ اولدی درونیمده منیم ناز محبت
غزل شمارهٔ ۱۹: مین دل محزونیله بیر تازه قربانیز هله
غزل شمارهٔ ۲۰: غفلت دن اولدی خسرو توران زبون هند
منبع:ویکی‌پدیا
افضل‌الدین خاقانی | بزرگ‌مرد شعر و ادب آذربایجان
چهارشنبه، 29 فروردین 1397
ببینید: بوستان خاقانی
افضل‌الدّین بدیل‌بن علی خاقانی شروانی متخلّص به خاقانی از جملهٔ بزرگ‌ترین قصیده‌سرایان تاریخ شعر و ادب آذربایجان به‌شمار می‌آید. از القاب مهم وی حسان العجم می‌باشد. آرامگاه او هم‌اکنون در شهر تبریز در مقبره‌الشعرا قرار دارد.
خاقانی در سال ۵۰۵ – ۵۲۰ هجری – در شروان یا شیروان چشم به جهان گشود. پدرش، به نام علی در شروان به شغل درودگری اشتغال داشت؛ آن‌گاه که جان به جان‌آفرین تسلیم می‌کند، عمویش به نام کافی‌الدین سرپرستی وی را به‌عهده می‌گیرد. کافی‌الدین مردی فرهیخته بود و به شغل داروگری اشتغال داشت. وی که ظاهراً در فقه، ادبیات و به‌ویژه در نثر دست داشت، در تربیت و آموزش برادرزاده خود، کوشش فراوان به عمل می‌آورد که شاعر نیز از آن یاد کرده‌است.
مرگ کافی‌الدین، خاقانی را عمیقا متأثر می‌نماید که به همین مناسبت و به منظور بزرگداشت وی، چندین قصیده و مراثی سروده‌است. از دیگر وقایع تلخ زندگی خاقانی مرگ فرزندش «رشید» در سن بیست سالگی است که بدین مناسبت نیز احساس خود را به نظم کشیده‌است.
خاقانی همواره مورد استقبال و و اقتباس دیگر شاعران قرار گرفته‌است. حتی شاعران بلندپایه‌ای مانند سعدی و حافظ بسیاری از ابداعات و مضامین او را استقبال و تضمین نموده‌اند.
مقبره‌الشعرای تبریز، محل دفن حدود ۴۰۰ تن از دانشمندان و ادیبان نام‌آور ایران است.همچنین دیوان خاقانی یکی از پیچیده‌ترین دیوان‌هاست و به همین سبب از منظر مقام سخنوری و توانایی، در بین عامه مردم از توجه کمتری برخوردار است. چون هم فهم درست و لذت بردن از اشعارش نیاز به سطح بسیار بالایی از چیرگی به زبان پارسی و دیگر دانش‌ها مانند: پزشکی کهن ایرانی که بیشتر بر مبنای گیاه‌شناسی و داروشناسی بود، نجوم، تاریخ، قرآن‌شناسی و حدیث‌شناسی دارد ؛ و هم اینکه خواننده باید با شعر پارسی از دیدگاه فنی و به اصطلاح «صنعت شعر»، به حد کافی مطلع باشد تا بتواند به اشعار پرمغز خاقانی بدرستی پی‌ببرد.
خاقانی یکی از شاعران کلاسیک ایران است که بعضی از آثارش بازتاب صادقانهٔ زندگی واقعی او است. بعضی از قطعات و قصیده‌های خاقانی بازگو کنندهٔ رخدادها و اتفاقات واقعی زندگی شاعر هستند. از همین‌رو، با وجود اینکه سبک شعر خاقانی تصنع است بازهم خوانندهٔ آشنا با اشعار خاقانی بدون شک با بسیاری از خصوصیات زندگی شاعر، ویژگی‌های اخلاقی، احساسات واقعی و بطورکلی با شاعر از دیدگاه روانشناسی و جامعه‌شناسی زمان وی آگاه می‌گردد.
خاقانی در سال ۵۷۷ – ۵۹۵ هجری – در شهر تبریز درگذشت.
آثار خاقانی
قصاید خاقانی به نسبت در مرتبه‌ای بالا قرار دارد. از او قطعات بسیار خوبی نیز دردست است اما غزلیاتش در سطح قصاید او نیستند. شعر خاقانی سبکی دیریاب و بغرنج دارد و بیشتر، نظمی است هنرمندانه با گرایش‌های سخنوری و دقایق لفظی. از آثار خاقانی که در دست است یکی دیوان اشعار اوست و دیگری مثنوی تحفهالعراقین. علاوه برآن، می‌توان به منشأت خاقانی و مثنوی کوتاه ختم‌الغرایب نیز اشاره کرد.
خاقانی آن کسان که طریق تو میروند زاغند و زاغ را روش کبک آرزوست
بس طفل کارزوی ترازوی زر کند بادام از آن خرد که ترازو کند ز پوست
گیرم که مارچوبه کند تن به شکل مار کو زهر بهر دشمن و کو مهره بهر دوست
تأثیر هنر خاقانی بر حافظ
بنا به وجود مضامین و تعابیر همانند در اشعار خاقانی و حافظ و سعدی و نیز با توجّه به پاره‌ای از غزلیات هم‌وزن و قافیهٔ آن‌ها می‌توان نگرش این دو شاعر بزرگ را به دیوان خاقانی نتیجه گرفت. به عنوان نمونه می‌توان موارد زیر را شاهد آورد:
دیدی که یار چون زدل ما خبر نداشت ما را شکار کرد و بیفکند و برنداشت
خاقانی
دیدی که یار جز سر جور و ستم نداشت؟ بشکست عهد و از غم ما هیچ غم نداشت؟
خاقانی و نظامی
از معاصران خاقانی میان او و نظامی گنجوی بسبب قرب جوار رشتههای مودت مستحکم بود و چون خاقانی درگذشت،نظامی در رثایش چنین سرود:
به خود گفتم که خاقانی دریغاگوی من باشد دریغا من شدم آخر دریغاگوی خاقانی
برخی از اشعار ترکی خاقانی
جانیم نه قدر وار منه جانان سن اولارسان
جاندان دا عزیز اولسا بیر اینسان سن اولارسان
سن ایندیه دک قلبیم اوچون قلب دین ای یار
بون دان سورادا جانیم اوچون جان سن اولارسان
هر یاره م ایر اولسا اونون مرهمی سن سن
هر دردیم اولارسا اونا درمان سن اولارسان
کونلون نئجه ایسترسه ائیله ور منه فرمان
عومروم نه قدر وار منه سولطان سن اولارسان
ائیلرسم اگر شرحینی ایمانیله کوفرون
باش حرفیله سر لوحه دیوان سن اولارسان
بوندان بئله آلادتما منی کوفرله دین له
خاقانیه هم کوفر و هم ایمان سن اولارسان
خاقانی نه دیر گلسن اگر ای گوزو شهلا
البته کی خاقانیه خاقان سن اولارسان.
کونلوم چیخیب گئدیبدیر ، بیلمم نه جور بلا وار
من کی عزیز توتاردیم ، بس بوندا نه قضا وار؟
ظنیم چاتان مکاندان سوردوم ، سوراغین ائتدیم
الدن دوشوب یورولدوم ،یوللا چوخ جفا وار
هی اختاریب سوروشدوم ، بیر تاپمادیم نشانه
یارب اونون باشیندا نه گیزلی ماجرا وار؟
ائتدیم گومان کی بلکه قاچمیشدیر عشق الیندن
عشقه دوشوب او ، یوخسا ظننیمده بیر خطا وار؟
سویموش مگر چئکیلدی ، تورپاغا هوپدو گئتدی
یا قوش اولوب او اوچدو ، باشیندا نه هوا وار؟
اوچ گون سوارغین ائتدیم ، جار چئکدیم هر طرفده
اوندان بو هنده ورده نه صوت ، نه صدا وار
کیمدیر خبر وئرن بیر یورغون غریب اورکدن؟
آیا بو دره آخیر بیر چاره ، بیر داوا وار؟
دیل آچدی بیر اوشاغ کی ، خاقانی اولما غمگین
بیر افتین تئلینده بیرقلبی موبتلا وار
بیلدیم کی بو نازوندان بیر لحظه دایانمازسان
کونلومده اولان درده هرگیز سن اینانمازسان
معناسی نه دیر دوشسم تورپاغیوه ذیلت له؟
اؤپـسم ده ایاغوندان بیر حالیمه یانمازسان
سـوز وئرمیشدون کامه آمما بو نه تئز لیکله
بیـر عومورگئچیب گئتدی، اوزوعده وی دانمازسان
ٍمن اؤلمه‌لی اولسامدا، باری سـن اؤزون اولـدور
لاکین بیلیرم لطفون قانیمه بـولانمازسان
خاقانی‌نین هرده‌ن بیر دؤیدون قاپی‌سین‌گـؤردون
قان‌منزلی‌نی باسـمیش،قـاچدین‌داها آنمازسان
خاقانـی‌اؤز عشقوندا ثابیت قدم اول جان قوی
باش گئتمه سه بو یولدا وصلینی قازانمازسان
ای خاقانی، بو دنیادا هر زمان
آنان وئرمیش زحمتیله سنه جان
سو، چوره یین قیت اولسادا آتمادین،
یوردون اولدو بو عذابلی، دار شروان
هئچ بیر کسه سن اولمادین طفیلی
کومک آلدین آللاهدان و آنادان
سن اوتوردون کولگه کیمی آنانین
چهره سینین کولگه سینده آن به آن
ای آق قارتال! نه وقته دک اولاجاق
آنا یوردو وجودونا آشیان؟
نه وقته دک، عیسی کیمی آتاسیز
آنا ایله تانیسینلار سنی؟ قان!
بیر دفعه ده خضر کیمی یوخا چیخ
بسدیر اولدون آنانلا همخانمان!
سن قیمتلی بیر درسن، ندندیر
اولدون آنا آستاناسیندا پنهان؟
سن عقللی اولادسانسا دیله گل
آنا کیمی اوزونو دانلا بیر آن
هر نه ائتسن آنا حقین اونوتما
بیل، آناندیر سنه ائده ن جان قربان
بو آنانین خاطرینه، دشمنده ن
گلن درده دوزوب، سن اول مهربان
قورخ اوگونده ن، بیر گون سنی تک قویوب
ابدیلیک آنان کوچر دنیادان
پروین اعتصامی | سخنگوی پرشور تیره‌بختان، شاعر پر آوازه ایرانی
چهارشنبه، 29 فروردین 1397
رخشندهٔ اعتصامی معروف به پروین اعتصامی (زاده ۲۵ اسفند ۱۲۸۵ در تبریز – درگذشته ۱۵ فروردین ۱۳۲۰ در تهران) شاعر ایرانی است که به عنوان «مشهورترین شاعر زن ایران» از او یاد شده‌است. پروین از کودکی فارسی، انگلیسی و عربی را نزد پدرش آموخت و از همان کودکی تحت نظر پدرش و استادانی چون دهخدا و ملک الشعرای بهار سرودن شعر را آغاز کرد. پدر وی یوسف اعتصامی، از شاعران و مترجمان معاصر خود بود که در شکل‌گیری زندگی هنری پروین و کشف استعدادها، و ذوق و گرایش وی به سرودن شعر نقش مهمی داشت. او در بیست و هشت سالگی ازدواج کرد اما به دلیل اختلاف فکری با همسرش، پس از چندی از او جدا شد. پروین بعد از جدایی، برای مدتی در کتابخانهٔ دانشسرای عالی، به شغل کتابداری به کار مشغول بود. پروین پیش از چاپ دومین نوبت از دیوان اشعارش، بر اثر بیماری حصبه در سن سی و پنج سالگی در تهران درگذشت و در حرم فاطمه معصومه، در آرامگاه خانوادگی‌اش، به خاک سپرده شد. زادروز پروین اعتصامی، (بیست و پنجم اسفندماه)، به عنوان «روز بزرگداشت پروین اعتصامی» نامگذاری شده‌است.
خانه پروین اعتصامی در تبریز، خیابان عباسی، جنب مسجد میرآقا، کوچه ساوجبلاغی، پلاک ۶ واقع شده‌است. ساخت بنای خانهٔ پروین در تبریز به دوران اواخر قاجاریه اول برمی‌گردد. در تاریخ ۲۸ اسفند ۱۳۸۵، این خانه به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران با شماره ۱۸۶۸۱ به ثبت رسید. هم‌اکنون این خانه به موزه پروین اعتصامی تبدیل شده‌است و برخی از لوازم شخصی و کتاب‌های اعتصامی در آنجا نگهداری می‌شود.
تنها اثر چاپ و منتشر شده از پروین، دیوان اشعار اوست؛ که دارای ۶۰۶ شعر شامل؛ اشعاری در قالب‌های مثنوی، قطعه و قصیده می‌شود. پروین بیشتر به دلیل به کار بردن سبک شعری مناظره در شعرهایش، معروف است. شعرهای پروین قبل از چاپ به صورت مجموعه و کتاب، در مجله بهار و «منتخبات آثار» از هشترودی و «امثال و حکم» از دهخدا، چاپ می‌شدند. موفقیت اولین چاپ دیوان اشعار او، سبب پیدایش زمینه برای چاپ‌های بعدی شعرهای او شد.
پروین اعتصامی از پیروان «جریان تلفیقی» است. مضامین و معانی اشعار پروین، توصیف‌کنندهٔ دلبستگی عمیق وی به پدر، استعداد و شوق فراوان او به آموختن دانش، روحیهٔ ظلم‌ستیزی و مخالفت با ستم و ستمگران و حمایت و ابراز همدلی و همدردی با محرومان و ستم‌دیدگان است. اشعار پروین اغلب از حوادث و اتفاقات شخصی و اجتماعی خالی‌اند. در میان اشعار او، شعری وجود ندارد که با کمک آن بتوان صراحتاً شخص شاعر را شناخت. شعر پروین از دیدگاه طرز بیان مفاهیم و معانی، بیشتر به صورت «مناظره» و «سؤال و جواب» است. در دیوان او بیش از هفتاد نمونه مناظره آمده که وی را از این لحاظ در میان شاعران فارسی برجسته ساخته‌است. این مناظره‌ها نه تنها میان انسان‌ها و جانوران و گیاهان، بلکه میان انواع اشیاء – از قبیل سوزن و نخ – نیز اتفاق می‌افتد. پروین در بیان مقاصد خود از هنرهای «شخصیت‌بخشی» و «تخیل» و «تمثیل»، با شیوایی کم‌نظیری استفادهٔ بسیار کرده‌است.
این قطعه را برای سنگ مزار خود سروده است:
اینکه خاک سیهش بالین است
اختر چرخ ادب پروین است
گر چه جز تلخی از ایام ندید
هر چه خواهی سخنش شیرین است
صاحب آنهمه گفتار امروز
سائل فاتحه و یاسین است
دوستان به که ز وی یاد کنند
دل بی دوست دلی غمگین است
خاک در دیده بسی جان فرساست
سنگ بر سینه بسی سنگین است
بیند این بستر و عبرت گیرد
هر که را چشم حقیقت بین است
هر که باشی و زهر جا برسی
آخرین منزل هستی این است
آدمی هر چه توانگر باشد
چو بدین نقطه رسد مسکین است
اندر آنجا که قضا حمله کند
چاره تسلیم و ادب تمکین است
زادن و کشتن و پنهان کردن
دهر را رسم و ره دیرین است
خرم آن کس که در این محنت‌گاه
خاطری را سبب تسکین است
کلیسا و گورستان مریم‌ننه (ارمنی‌دونن)
چهارشنبه، 29 فروردین 1397
با کلیسای مریم مقدس و گورستان شوغاگات اشتباه گرفته نشود.
کلیسای مریم‌ننه در محلهٔ مارالان، مابین کوچه خان و ارمنی‌دونن و در محل قبرستان ارمنی‌باغی در کوچه‌ای روبروی روس‌باغی (باغ روس‌ها – ملک جمهوری فدراتیو روسیه فعلی) قرار دارد. این کلیسا در زمان قاجار ساخته شده‌است.
ارمنی‌دونن یکی از گذرگاه‌ها و کوی‌های معروف محلهٔ مارالان در مرکزشهر تبریز است. این مکان مورداحترام ارامنه بوده و آنان طبق سنتی دیرین در روزهای یک‌شنبه و جشن‌های ارمنی به این کوی آمده و پس از زیارت کلیسای مریم‌ننه به سکونتگاه خود در محلهٔ بارون‌آواک برمی‌گردند. پیشینه پیش از احداث خیابان ثریا در سال ۱۳۳۴ خورشیدی، دو کوچهٔ فرعی، باغشمال و مرکزشهر را به محلهٔ مارالان مرتبط می‌کرد. یکی از این کوچه‌ها به سمت میدان غیاث و کلیسای مریم‌ننه در شمال این محله و دیگری به طرف جنوب آن و میدان چهارسوق امتداد می‌یافت.
منبع: ویکی‌پدیا، تبریزمدرن
کلیسای سهرقه (سهرل)
چهارشنبه، 29 فروردین 1397
کلیسای سهرقه (سهرل) مربوط به سدهٔ ۵ و ۶ ه. ق. است و در شهرستان شبستر، بخش صوفیان، روستای سهرل واقع شده و این اثر در تاریخ ۱ فروردین ۱۳۴۷ با شمارهٔ ثبت ۷۶۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این کلیسا در روستای سهرل یا سهرقه بعد از فرودگاه تبریز در ۱۳ کیلومتری جاده آسفالته تبریز مرند و در ۳۵ کیلومتری تبریز واقع شده است.
بنا توسط معماران روس و فرانسوی و استادکاران آذربایجانی ساخته شده است و قدمت آن را به سال ۱۸۴۰ میلادی رقم زده‌اند. این کلیسا در اثر زلزله ۱۹۳۶ به شدت آسیب دیده و بعد از آن واقعه درها و پنجره‌های بنا به تاراج رفته است ولی آنچه از آن دوران به یادگار مانده خود در شمار یکی از نفایس معماری آذربایجانی به شمار می‌آید. بنا به شکل مستطیل به ابعاد ۳۰/۶ * ۴۵/۱۸ متر است که با آجر ساخته شده و از سه قسمت ورودی، تالار مرکزی و محراب تشکیل یافته است. ضلع غربی بنا را، ایوان آجری آن تشکیل می‌دهد که بوسیله دو راه پله به برج ناقوس کلیسا که آن هم بصورت برجی بلند با پلان ستاره‌ای شکل و گنبد رک خیاری جلب توجه می‌کند، ارتباط می‌یابد. تالار مرکزی کلیسا، دارای پلان مستطیل شکل با پوشش گنبدی است. طاق مرکزی آن نیز بوسیله کاربندی‌های آجری به پلانی ۱۰ ضلعی تبدیل می‌شود که پایه گریو گنبد تالار بر روی آن قرار می‌گیرد. پوشش خارجی بنا به صورت گریو استوانه‌ای و گنبدی مخروطی خودنمایی می‌کند. طرح آجرکاری گنبد نیز از مهمترین کارهای دوران قاجاریه محسوب می‌شود.
محراب کلیسا در منتهی الیه ضلع شرقی بنا، با گنبد رک بر روی گریوی هشت ضلعی قرار گرفته است. بر روی دیوار خارجی کلیسا طاقنماهایی با طاق هلالی شکل تعبیه کرده‌اند که از یکنواختی و سادگی بنا می‌کاهد.
منبع: سیری در ایران
کریم باقری | مرد سال فوتبال ایران در سال ۱۳۸۷
سه شنبه، 28 فروردین 1397
بیوگرافی کریم باقری
کریم باقری (زاده ۱ اسفند ۱۳۵۲ – تبریز) بازیکن سابق فوتبال اهل ایران است. وی در تیم‌های تراکتورسازی، کشاورز، آرمینیا بیله‌فلد، النصر، چارلتون، السد و پرسپولیس سابقه عضویت دارد.
در مراسم بهترین‌های فوتبال سال ایران، کریم باقری با کسب بالاترین امتیاز از بین بهترین‌های فوتبال سال ۸۷، مرد سال فوتبال ایران شد. همچنین وی در نظرسنجی سایت آمار و تاریخ فدراسیون بین‌المللی فوتبال (IFFHS) به عنوان محبوبترین بازیکنان جهان انتخاب شد.
النصر امارات
در سال ۲۰۰۰ میلادی یک نیم فصل را بطور قرضی در باشگاه النصر امارات توپ زد و در مدت کوتاه حضور در این تیم اماراتی عملکرد خوبی نیز داشت. در همین زمان پیشنهاد باشگاه چارلتون انگلیس رسید و کریم به عنوان اولین بازیکن آسیایی راهی لیگ برتر جزیره شد.
چارلتون انگلیس
باقری در سال ۲۰۰۰ میلادی به تیم چارلتون انگلستان پیوست و فقط یک بار توانست در ترکیب چارلتون قرار گیرد. برغم قرارداد سه ساله، در پایان فصل به ایران بازگشت.
السد قطر
پس از پایان مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۰۲، باقری به عنوان گرانقیمت ترین بازیکن تاریخ السد با این تیم قطری قرارداد بست. در جام باشگاه‌های عربی او طی ۵ بازی ۵ گل برای السد به ثمر رساند و به عنوان برترین بازیکن تورنمنت انتخاب شد. در لیگ قطر نیز طی ۱۱ بازی ۵ گل به ثمر رساند.
پرسپولیس تهران
از فصل ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۹ لیگ برتر ایران باقری در تیم پرسپولیس بازی کرد. از فصل ۱۳۸۵ و با تیم مصطفی دنیزلی درخشش مجدد خود را آغاز کرد و یکی از ارکان قهرمانی پرسپولیس در سال ۱۳۸۷ بود. در سال ۸۷ دوباره پس از ۷ سال به تیم ملی بازگشت و با خداحافظی افشین پیروانی و بهروز رهبری‌فر از فصل ۸۴ بازویند کاپیتانی نیز به این بازیکن باتجربه رسید. کریم با زدن ۲۹ گل بهترین گلزن پرسپولیس در تاریخ لیگ برتر است.
کریم باقری در هشتم آذر ماه سال ۱۳۸۹ هم‌زمان با بازی تاریخی ایران با استرالیا با اعلام تصمیم خود مبنی بر خداحافظی از فوتبال پس از هجده سال بازی در بالاترین سطح فوتبال ایران و جهان برای همیشه از دنیای فوتبال کناره‌گیری کرد.
بازی در برابر تراکتورسازی
در لیگ نهم فوتبال ایران، شایعه‌هایی مبنی بر تمایل نداشتن کریم باقری برای حضور در برابر تیم زادگاهش، تراکتورسازی، به وجود آمد.
کریم باقری در مصاحبه‌ای در مورد دلایل عدم حضور در برابر تراکتورسازی گفت “الان چند سالی می‌شود که هیچ وقت برابر تراکتورسازی بازی نکرده‌ام، من احترام خاصی برای مردم شهرم و هواداران تیم تراکتورسازی که خاطرات زیادی از آن دارم و دلیلم برای بازی نکردن مقابل تیم سابقم همین بوده‌است.” باقری در بازی رفت پرسپولیس در برابر تراکتورسازی در تهران غایب بود و در بازی برگشت در تبریز نیز فقط یک نیمه به زمین رفت.
دوران ملی
کریم باقری که در ۱۶ خرداد ۱۳۷۲ برابر تیم ملی فوتبال پاکستان در جام اکو، اولین بازی ملی خود را انجام داد، و ۸۷ بازی و ۵۰ گل در کارنامهٔ ملی خود به ثبت رساند.
وی پس از بازی مقابل تیم ایرلند جنوبی در سال ۱۳۸۰ از تیم ملی فوتبال ایران خداحافظی کرد، اما در زمان سرمربی‌گری علی دایی این بازیکن با اعلام آمادگی برای حضور در تیم ملی بار دیگر به اردو تیم ملی ایران دعوت شد که با بالاخره در بازی دوستانهٔ تیم‌های ایران و قطر، که در تاریخ ۱۹ آبان ۸۷ برگزار شد، کریم باقری بعد از حدود ۷ سال بار دیگر برای تیم ملی فوتبال ایران بازی کرد و در تاریخ ۲۹ آبان ۸۷ چهل‌وهشتمین گل ملّی خود را در بازی مقابل امارات به ثمر رساند.
او سرانجام در تاریخ ۱۵ مهر ۱۳۸۹ در بازی دوستانه تیم ملی فوتبال ایران با برزیل در شهر ابوظبی با انجام هشتاد و هفتمین بازی ملی‌اش برای همیشه از تیم ملی خداحافظی کرد.
سایت فیفا در گزارشی مفصل دربارهٔ بازگشت کریم باقری به تیم ملی فوتبال ایران این بازیکن را با «زین‌الدین زیدان» مقایسه کرد. در مراسم بهترین‌های فوتبال سال ایران، کریم باقری با کسب بالاترین امتیاز از بین بهترین‌های فوتبال سال ۸۷، مرد سال فوتبال ایران شد.
گل کریم باقری در ملبورن استرالیا
در بازی برگشت ایران و استرالیا ۸ آذر ۱۳۷۶ (۲۹ نوامبر ۱۹۹۷) در چهارچوب دور مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه، زمانی که تیم ملی ایران ۲ گل از تیم استرالیا عقب بود و همگان بر این باور بودند که آخرین تیم راه‌یافته به جام جهانی تیم ملی فوتبال استرالیا است، کریم باقری در دقیقهٔ ۷۱ بازی توانست از فرصت به‌دست‌آمده استفاده کند و گل اول تیم ایران را وارد دروازهٔ تیم استرالیا کند. همان گل باعث بهتر شدن روحیهٔ بازیکنان تیم ملی ایران شد و به دنبال آن ایران توانست در دقیقهٔ ۷۵ و با پاس به‌یادماندنی علی دایی و فرار خداداد عزیزی گل دوم خود را در دروازهٔ تیم ملی استرالیا بنشاند و صعود تیم ملی ایران را به جام جهانی بعد از ۲۴ سال مسلم سازد.
افتخارات
